10 bí quyết học nghe tiếng Anh cấp tốc cho người mới bắt đầu

Kỹ năng nghe - hiểu là 1 trong các kỹ năng khó khăn nhất với những người mới bắt đầu. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu 10 bí quyết học nghe tiếng Anh cấp tốc cho người mới bắt đầu.

Tại sao nên học nghe trước học nói?

Nhiều người học tiếng Anh đã công nhận, việc học nghe là bước đầu tiên khi bắt đầu học một ngôn ngữ mới! Bạn học tiếng Anh bằng tai, không phải bằng mắt. Đôi tai của bạn mới là chìa khoá để nói tiếng Anh tốt. 

Lý do bạn nên học nghe trước khi học nói tiếng Anh

Dẫn chứng 1: Hầu hết những em bé tầm tuổi 3-4-5 hoàn toàn chưa đi học chữ, chưa hề biết đọc, viết thành thạo nhưng lại có thể nói tiếng Việt rất trôi chảy và còn hát rất hay mà "không thèm" nhìn lời bài hát. Chúng ta cũng vậy, ngày bé lên 6-7 tuổi mới đi học mẫu giáo, tiểu học làm gì đã biết đọc.

Dẫn chứng 2: Nhiều cụ già không hề biết viết, đọc đôi khi còn cầm sách ngược vì thời các cụ đâu có được học chữ nhưng vẫn giao tiếp tiếng Việt rất tự nhiên, trôi chảy!

Dẫn chứng 3: Những người mù bẩm sinh vẫn có thể nghe và nói được lưu loát thông qua việc trải nghiệm ngôn ngữ bằng đôi tai của mình! Và ngược lại, phần lớn những người điếc bẩm sinh gặp khó khăn trong việc nói và phải dùng hệ thống ngôn ngữ ký hiệu để giao tiếp (sign language).

Bạn thấy đấy, nếu không có đôi tai thì miệng cũng sẽ khó mà hoạt động trơn tru được. Chúng ta được nhúng trong môi trường tiếng Việt từ bé, bộ não luôn luôn học kể cả lúc chúng ta ngủ hay thức. Đôi mắt có thể ngủ nhưng đôi tai thì không ngủ.

Quá trình trên được gọi là TẮM NGÔN NGỮ (Total Immersion).

Xem thêm: 6 bước để cải thiện tiếng Anh giao tiếp với Pasal Total Immersion

10 bí quyết học nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu

Bí quyết #1: Nghe sâu trong phạm vi hẹp

Với nhiều người tự học, nghe sâu chỉ đơn giản là nghe và chép chính tả. Đây là một trong những hiểu lầm tai hại dẫn tới việc "luyện nghe mãi nhưng không giao tiếp được". Do đó, để luyện nghe sâu hiệu quả, bạn cần một hệ thống các phương pháp tương đối toàn diện. 

Quy trình để nghe một bài nghe sâu: đơn giản là bạn phải nghe để hiểu được ý chính, ý phụ của bài trước đã. Sau đó, take-note ý các đoạn để hiểu bài nghe một cách có hệ thống, đặc biệt là những bài nghe có nhiều thông tin.

Bí quyết #2: Chia nhỏ thời gian nghe của bạn

“Làm thế nào mà nhiều người có thể nhớ nổi hàng nghìn, hay thậm chí hàng chục nghìn từ mới?” trong khi bản thân mình cứ “nhớ mang máng”, hay thậm chí là “học trước quên sau”.

Bí quyết là nên chia thời gian học trong bằng việc tạo ra các khoảng ngắt quãng trong quá trình học. Ví dụ trong một ngày, bạn có thể dành cho bài nghe 30 phút vào buổi sáng. 30 phút trên xe bus hoặc trên đường đi học, làm. 30 phút từ trường hoặc chỗ làm về nhà. 30 phút trước khi đi ngủ. Theo thuyết Forgetting Curve của Hermann Ebbinghaus thì chúng ta sẽ nhớ tốt hơn khi được lặp lại, ôn lại nên thay vì học nhồi nhét, bạn nên học theo hình thức mưa dầm thấm lâu. 

Chia nhỏ thời gian nghe để kiến thức có cơ hội lưu vào bộ nhớ dài hạn

Bí quyết #3: Nghe mọi lúc mọi nơi 

Lắng nghe tích cực hay luyện nghe mọi lúc mọi nơi là cách tốt nhất để học nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu. Tức là bạn phải tập trung lắng nghe để thực sự hiểu ý nghĩa đằng sau một câu tiếng Anh đang được nói. Bạn cần phải lắng nghe tích cực mọi lúc, ngay cả khi trong tình huống bình thường như thưởng thức âm nhạc hoặc xem chương trình tiếng Anh. 

Bí quyết #4: Đọc và nghe cùng một lúc

Đọc và nghe là hai kĩ năng sẽ giúp bạn phát triển khả năng cảm thụ ngôn ngữ. Đọc và nghe cùng một lúc sẽ giúp bạn phát hiện và ghi nhớ nhanh hơn rất nhiều. Với việc học nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu, bạn có thể bắt chước và nói ra những gì mà bạn suy nghĩ một cách chính xác, về cả cách dùng từ cũng như ngữ pháp. Nếu bạn đọc và nghe nhiều, bạn sẽ nhanh chóng áp dụng được những từ mới hay cấu trúc mới vào nói và viết. Đồng thời, phát huy khả năng trực giác khi học tiếng. 

Ngoài ra, bạn cũng có thể lựa chọn xem các chương trình và phim tiếng Anh có phụ đề song ngữ tiếng Anh và tiếng Việt. Từ đó, giúp bạn hiểu nghĩa của từ mới một cách nhanh chóng mà không cần phải tra từ điển. Hiển thị phụ đề tiếng Anh cũng sẽ giúp bạn cải thiện kỹ năng đọc và nghe cùng lúc.

Bí quyết #5: Học phát âm chuẩn

Tiếng Anh cũng như Tiếng Việt, có nhiều giọng nói vùng miền khác nhau. Tuy nhiên cách phát âm các từ thì không thay đổi. Khi học nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu, việc phát âm chuẩn sẽ giúp người học cảm thấy dễ dàng hơn rất nhiều trong việc hiểu được nội dung bài nghe. 

Tuy nhiên để học phát âm từng âm một chắc chắn sẽ rất dễ gây chán nản. Chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi cách học của mình bằng “Phương pháp shadowing”. Tức là khi xem phim, nghe đài, xem Youtube,... các bạn hãy để ý người bản xứ họ phát âm như thế nào, họ chuyển động miệng và môi ra sao. Sau đó hãy bắt chước lại y hệt cách mà họ phát âm. Liên tục luyện đi luyện lại nhiều lần, bạn sẽ phải ngạc nhiên vì tốc độ cải thiện của mình đó.

Shadowing là phương pháp không thể bỏ qua cho quá trình học nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu

Bí quyết #6: Học nghe qua các bài hát

Việc học tiếng Anh qua các bài hát sẽ giúp bạn phát âm chính xác hơn, nói chuyện trôi chảy hơn. Đây là sự thật, và hầu hết mọi người với lời nói hay, chuẩn, giỏi, ngữ âm tốt khi giao tiếp tiếng Anh đều có sở thích là hát và nghe nhạc bằng tiếng Anh. Bạn nhận thấy rằng ngôn ngữ thực sự chỉ là một sự bắt chước và lặp đi lặp lại, nhìn vào cách một đứa trẻ học một ngoại ngữ, bạn sẽ hiểu khi bạn muốn ghi nhớ một cái gì đó, nó chỉ là chỉ lặp đi lặp lại.

Học tiếng Anh qua bài hát giúp bạn làm quen với các vấn đề gây rắc rối cho học tiếng Anh như âm thanh, kết nối âm thanh, … Và khi học tiếng Anh qua các bài hát thì việc bạn bắt chước hát theo sẽ giúp bạn dần dần nắm được cách nối âm, phát âm chuẩn hơn do phải cố gắng hát giống với ca sĩ. Điều đặc biệt là việc học tiếng Anh qua bài hát giúp bạn luyện ngữ âm một cách vô cùng thoải mái và thú vị, do đó bạn sẽ tiến bộ nhanh hơn.

Bí quyết #7: Học nghe qua các bộ phim

Nếu như phải lựa chọn giữa sách, băng nghe, và phim ảnh thì chắc chắn phim luôn phim thú vị hơn rất nhiều. Khi bạn thích điều gì đó, và thực sự tập trung vào nó thì khả năng nghe cũng sẽ cải thiện hơn. Xem phim sẽ giúp bạn học từ vựng, ngữ pháp và phát âm một cách tốt hơn. Hơn nữa, có rất nhiều bộ phim lấy bối cảnh từ trong đời sống, vì vậy, ngôn ngữ trong phim cũng là ngôn ngữ đời thường, tự nhiên hơn so với trong sách vở.

Nếu bạn không thích xem phim, thì hoàn toàn có thể xem show truyền hình bằng tiếng Anh. Những người ở level mới bắt đầu nên chọn chương trình thiếu nhi để xem. Một số show tiếng Anh mà các bạn có thể tham khảo:

• “Friends”
• “How I met your mother”
• The Ellen DeGeneres Show
• TED

Bí quyết #8: Nghe nhiều giọng tiếng Anh khác nhau

Khi chúng ta nói những “kiểu giọng khác nhau”, chúng ta đang nói về “Accent”. Có rất nhiều dân tộc sử dụng tiếng Anh như người miền Nam, người thành phố, người nông thôn, người Scotland, người Anh, người Nam Phi, v.v… Điều này có nghĩa là sẽ có rất nhiều giọng nói và cách nói tiếng Anh khác nhau trên thế giới. 

Vì vậy, đối với việc học nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu, bạn không nên luyện tập với một giọng tiếng Anh đặc trưng. Hãy làm hết sức mình để đắm chìm bản thân vào nhiều ngữ điệu tiếng Anh và nhiều kiểu người nói tiếng Anh khác nhau. Bằng cách này, bạn sẽ cải thiện khả năng nghe tiếng Anh của mình. Trên thực tế, đây có lẽ là cách tốt nhất để trở thành một người nghe tiếng Anh thuần thục.

Bí quyết #9: Đừng cố gắng hiểu tất cả mọi thứ

Thực tế, ngay cả khi bạn cực kỳ chăm chỉ và học tiếng Anh trong nhiều năm, bạn sẽ không bao giờ chắc chắn 100% rằng bạn có thể hiểu hết tất cả mọi thứ mà người nói muốn truyền tải. Điều này là chuyện rất bình thường!. Đừng quá áp lực trong việc cải thiện kỹ năng nghe của mình mà hãy để bản thân thả lỏng, khi đó bạn mới chủ động tiếp thu có hiệu quả được nhé!

Bí quyết #10: Trau dồi vốn từ và ngữ pháp

Tiếp theo, để nhớ lâu hơn hãy kiên trì nghe và chép lại những gì nghe được, học từ vựng, luyện nói đoạn văn đã được chép lại. Bạn cần quyết tâm và kiên trì. Với bài nghe 3’ bạn phải bỏ ra 10 – 20 lần mới nghe và chép lại tầm 80% – 90%.

Bạn không thể nghe giỏi tiếng Anh nếu thiếu đi vốn từ và ngữ pháp

Khi dùng phương pháp học nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu, bạn sẽ nghe và nhớ rất nhanh, rất kỹ. Lúc này, vốn từ của bạn sẽ tăng lên từng ngày. Từ vựng bạn đầu bạn nghe còn xa lạ nhưng sau khi đã được nghe, đọc, viết,.. nó trở thành từ vựng của bạn. Lúc này bạn được tăng vốn từ một cách rất tự nhiên mà không hay.

Tổng hợp các tài liệu luyện nghe miễn phí và chất lượng

Dưới đây là những bộ tài liệu này được sử dụng phổ biến tại các trường tại các đại học hàng đầu thế giới và đem tới kết quả đáng kinh ngạc tới hàng triệu người học. Toàn bộ các file mini-story đều được chính thầy A.J Hoge trực tiếp thu âm. Đây chính là cha đẻ của phương pháp Effortless English, với kinh nghiệm giảng dạy tiếng Anh nhiều năm cho hàng triệu học viên trên toàn cầu. 

Lợi ích của mini-story Effortless English

• Dễ dàng học theo lộ trình 5 level từ cơ bản tới nâng cao
• Áp dụng triệt để để luyện ngữ âm, ngữ điệu trong Speaking
• Cải thiện bài thi Speaking của IELTS và TOEIC cực tốt

Hướng dẫn cách học với bộ mini-story

• Bước 1: Nghe - Nắm bắt nội dung chính

Warm-up trước khi nghe nhé các bạn.

Đeo tai nghe để tập trung hơn (trong trường hợp không gian xung quanh ồn), mở file và nghe câu chuyện.

Nghe lần 1: Nghe câu chuyện và cảm nhận câu chuyện mà chưa cần cố gắng hiểu 100%.

Nghe lần 2-3: Nghe hiểu câu chuyện, ghi chú lại những từ khóa mà các bạn nghe được (Nghe thêm để nghe được 80-90% từ trong bài).

• Bước 2: Nghe cùng với Script

Nghe cùng với Script, lưu ý dùng bút ghi chú lại các từ khó trong khi nghe, các phần âm đuôi, các phần nối âm mà bạn nhận ra được hoặc thậm chí ngữ điệu trong câu.

Sử dụng từ điển, hoặc nhờ giáo viên hỗ trợ để tìm hiểu thêm về các vấn đề mình vừa ghi chú được trong câu chuyện.

• Bước 3: Nghe - Chỉnh ngữ âm   

Bật file Mini Story trong câu chuyện và nghe đi nghe lại.

• Lưu ý: 

Bạn chỉ nên tập trung nghe nhiều nhất có thể mà chưa cần phải nhắc lại ngay. Hãy cứ nghe, nghe, nghe, nghe thật nhiều rồi bắt đầu tập nói và bắt chước Audio. Lúc đó ngữ âm, ngữ điệu của bạn sẽ giống Audio một cách bất ngờ đó!

Khi nghe đủ nhiều, bạn đã có thể chuyển sang giai đoạn nói. Hãy thu âm lại giọng của mình và so sánh với Audio gốc nhé! Nếu thấy giọng mình vẫn chưa giống, ngữ âm chưa đúng, vẫn thiếu âm cuối hay nối âm thì các bạn hãy mở thêm để nghe audio đó nhiều lần nữa nhé!

• Bước 4: Nghe - Trả lời mini-story. Shadowing theo mini-story

Đứng dậy và luyện tập (Có thể đi lại xung quanh phòng/ di chuyển để tránh tình trạng đứng lâu mệt và uể oải).

Nói to, tràn đầy năng lượng

Sử dụng Body Language khi cần (Trả lời Yes, No...)

Rủ thêm bạn cùng luyện tập (Nếu được) sẽ khiến buổi tập luyện sẽ thú vị hơn và hiệu quả hơn.

Luyện tập phần này gồm 3 bước nhỏ như sau:

• Audio đọc 1 câu Statement: Các bạn sẽ tỏ ra mình hiểu câu đó bằng cách nói: Ohhhhh, Ahhhhh
• Audio sẽ hỏi những câu hỏi liên quan đến nội dung câu chuyện. Các bạn sẽ trả lời Yes/No/ Đưa ra các thông tin cho câu hỏi
• Audio sẽ hỏi những câu hỏi không có trong câu chuyện, các bạn sẽ đoán.

Có 4 bước để học Mini-story hiệu quả cho người mới bắt đầu học nghe tiếng Anh

Link tải mini-story luyện nghe nói tiếng Anh

Bộ tài liệu cực có ích với người mới học tiếng Anh!
Sẽ có 4 level cho bạn luyện tập: 

• Level 1: Nghe – Trả lời Keywords (Bình thường)
• Level 2: Nghe – Trả lời Keywords – Tốc độ nhanh dần (3s)
• Level 3: Nghe - Trả lời Full Sentence (Bình thường)
• Level 4: Nghe – Trả lời Full Sentence – Tốc độ nhanh dần (3s)

Lưu ý: Tùy vào khả năng của mình mà các bạn có thể luyện tập nhiều hơn thế trước khi bước sang Level cao hơn hay các bạn có thể trả lời Full Sentence ngay từ lần đầu tiên nghe Mini-Story.

Tải ngay bộ Mini-Story (Bí kíp luyện nghe từ Effortless English) tại đây

Sau khi làm tốt các phần trên, hãy lập kế hoạch học nghe tiếng Anh cho người mới bắt đầu với kỹ thuật Shadowing theo bài học Mini-Story, để có khả năng nghe, và bắt chước theo ngay lập tức những gì thầy A.J Hoge nói trong mini-story nhé. Chúc các bạn thành công!